Ból stawu krzyżowo-biodrowego odczuwany w okolicy lędźwiowego odcinka kręgosłupa jest bardzo uciążliwy i utrudnia normalne funkcjonowanie. Często utożsamiany jest z rwą kulszową, z którą nie zawsze ma cokolwiek wspólnego. Przyczyną bólu w tej okolicy może być za to zapalenie stawu krzyżowo-biodrowego lub uraz mechaniczny. Dolegliwości bólowe w obrębie bioder zawsze wymagają diagnostyki i oceny specjalisty, a jeśli zajdzie taka konieczność, wdrożenia odpowiedniego leczenia. Sprawdź, jakie mogą być przyczyny dysfunkcji stawu krzyżowo-biodrowego i jak powinno wyglądać skuteczne leczenie w zależności od rodzaju problemu.

Spis treści:

Staw krzyżowo-biodrowy – co warto o nim wiedzieć?

Staw krzyżowo-biodrowy utworzony jest przez kość krzyżową i kość biodrową, które ze sobą łączy. Jest prosty i płaski, wzmocniony bardzo silnymi więzadłami. Cechuje się charakterystycznym kształtem i zwięzłą strukturą. Ruchomość w stawie krzyżowo-biodrowym jest mocno ograniczona – możliwe są niewielkie ruchy wokół osi poprzecznej1. Ruchomość wynosi około 4 stopni rotacji i 1,6 mm translacji.

Ból stawu krzyżowo-biodrowego i objawy towarzyszące

Bez względu na przyczynę problemów ze stawem krzyżowo-biodrowym zazwyczaj dominującym objawem jest silny ból. Opisywany jest jako ból kłujący, piekący, rwący i palący. Na ogół ma on charakter jednostronny i umiejscowiony jest w okolicy odcinka lędźwiowego kręgosłupa, w dolnej części pleców, nad pośladkiem, bardziej z boku2,3. Niekiedy może promieniować do innych partii ciała, np. stawu kolanowego.

Diagnostyka stawu krzyżowo-biodrowego wymaga przeprowadzenia specjalistycznych badań. Dolegliwościami mogą być m.in.2,3:

  • stan zapalny,
  • ograniczenie ruchomości w stawie,
  • obrzęk,
  • poranna sztywność ustępująca po rozruchu,
  • niestabilność w stawie,
  • nieprawidłowy wzorzec chodu przez ograniczony zakres ruchu,
  • trudności w chodzeniu,
  • zaniki mięśniowe.

Przykre dolegliwości mogą nasilać się podczas wysiłku lub wykonywania codziennych, prostych czynności. W przypadku niektórych problemów ze stawem krzyżowo-biodrowym ból dokucza nawet w nocy.

Zapalenie stawu krzyżowo-biodrowego jako jedna z częstszych przyczyn bólu bioder

Przyczyn występowania przewlekłego bólu w obrębie bioder może być wiele, a jedną z nich jest zapalenie stawu krzyżowo-biodrowego. Dolegliwość ta może mieć różnorakie podłoże. Wyróżnia się m.in. zapalenie wirusowe i bakteryjne. Możliwe jest także zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa czy reumatologiczne zapalenie stawów. U niektórych pacjentów przyczyną wystąpienia zapalenia stawu krzyżowo-biodrowego jest przeprowadzony zabieg operacyjny w okolicy biodra3.

Objawy zapalenia to m.in. nagły rwący ból, nadmierne ocieplenie skóry w miejscu bólu, obrzęk i tachykardia. Zapalenie stawu biodrowego jest chorobą uleczalną, ale wykazującą skłonność do nawrotów4. Może być zarówno jednostronne, jak i obustronne.

Jakie są pozostałe przyczyny bólu stawu krzyżowo-biodrowego?

Częstą przyczyną bólu w okolicy stawu krzyżowo-biodrowego jest zwyrodnienie charakteryzujące się występowaniem patologicznych zmian w obrębie chrząstki stawowej. Zmiany te mogą dotyczyć wyłącznie jednego stawu lub kilku jednocześnie. Zwyrodnienie stawu biodrowego jest chorobą postępującą i niemożliwą do wyleczenia. W jej przypadku można jedynie zapobiegać dalszemu zużyciu powierzchni stawowych i łagodzić dolegliwości bólowe2.

Do innych przyczyn bólu stawu krzyżowo-biodrowego zalicza się:

  • zablokowanie czynnościowe (przemieszczenie się kości krzyżowej względem kości biodrowej),
  • hipermobilność (nadmierne rozciągnięcie więzadeł powodujące brak stabilności podczas wykonywania ruchów),
  • zapalenie mięśni lub ścięgien,
  • przeciążenie,
  • ucisk na nerwy/uszkodzenie nerwów,
  • dysplazję stawu biodrowego,
  • kontuzję lub uraz,
  • martwicę kości,
  • ciążę,
  • błędy treningowe.

We wszystkich wymienionych przypadkach ból bioder wymaga konsultacji z lekarzem.

Ból stawu krzyżowo-biodrowego – diagnostyka

Aby dowiedzieć się, jaka patologia jest odpowiedzialna za wystąpienie dolegliwości bólowych w obrębie stawu krzyżowo-biodrowego, należy udać się do lekarza i wykonać badania. Podstawą rozpoznania jest prawidłowo zebrany wywiad i badanie fizykalne obejmujące ocenę ruchomości stawu. Podczas badania w gabinecie lekarz zwykle wykonuje Test Patricka umożliwiający ocenę napięcia mięśni przywodzicieli kończyny dolnej i różnicowanie dysfunkcji stawu biodrowego i krzyżowo-biodrowego.

Specjalista może także skierować pacjenta na badania, w tym m.in.5:

  • prześwietlenie rentgenowskie (RTG),
  • tomografię komputerową (TK),
  • rezonans magnetyczny (MRI),
  • badanie przewodnictwa nerwowego,
  • artroskopię.

Leczenie bólu stawu krzyżowo-biodrowego

Postępowanie zależy od przypadku. Zapalenie stawu krzyżowo-biodrowego najczęściej ustępuje samoistnie, a leczenie ma wyłącznie charakter zachowawczy. Zwyrodnienia niestety nie da się wyleczyć, trzeba jednak podjąć działania prowadzące do jego zahamowania.

Zalecenia w razie bólu stawu krzyżowo-biodrowego zazwyczaj są bardzo podobne. Kluczową rolę odgrywają zawsze wypoczynek i odciążanie chorego biodra. Pozostałe zalecenia to2:

  • powstrzymywanie się od uprawiania sportów,
  • dostosowywanie codziennych aktywności do swoich możliwości,
  • stosowanie zimnych lub ciepłych okładów,
  • przyjmowanie leków z grupy NLPZ,
  • rehabilitacja manualna,
  • fizjoterapia i odpowiednio dobrane ćwiczenia na staw,
  • przyjmowanie zastrzyków z glikokortykosteroidów,
  • założenie blokady stawu.

O sposobie leczenia decyduje lekarz prowadzący.

Jak dbać o staw krzyżowo-biodrowy na co dzień?

Chcąc uniknąć bólu bioder w przyszłości, trzeba dbać o staw krzyżowo-biodrowy każdego dnia. Wskazane jest przede wszystkim wzmacnianie mięśni stabilizujących miednicę poprzez wykonywanie odpowiednich ćwiczeń. Przykładowe ćwiczenie polega na tym, że pacjent leży na plecach ze zgiętymi w kolanach i złączonymi nogami, dodatkowo ugiętymi w stawach biodrowych. W tej pozycji wykonuje skręt kolan w prawo, a następnie w lewo. Pamiętajmy jednak, że ćwiczenia na ból stawu krzyżowo-biodrowego powinien dobierać fizjoterapeuta, ponieważ dysfunkcje tego stawu mogą wymagać różnego podejścia.

Najczęściej zadawane pytania dotyczące bólu stawu krzyżowo-biodrowego:

1. Jak przeprowadza się diagnostykę w przypadku bólu biodra? 

Diagnostyka schorzeń stawu biodrowo-krzyżowego zawsze powinna być przeprowadzana przez specjalistę. Warto także pamiętać, że domowe sposoby na ból biodra mogą pomóc tylko doraźnie i nie zastąpią wizyty u specjalisty. Aby określić przyczynę dolegliwości lekarz może zlecić lub wykonać następujące badania: prześwietlenie rentgenowskie (RTG), tomografię komputerową (TK), rezonans magnetyczny (MRI), badanie przewodnictwa nerwowego, artroskopię stawu biodrowego. Podstawą jest natomiast wywiad i badanie fizykalne (poprzez dotyk), które obejmuje także ocenę ruchomości stawu. Specjalista z pewnością wykona także Test Patricka umożliwiający sprawdzenie napięcia mięśni przywodzicieli kończyny dolnej. 

2. Jak zadbać o zdrowie stawu biodrowego-krzyżowego? 

Stawy w ciele człowieka lubią ruch. Wówczas są odpowiednio dotlenione i ukrwione. Dlatego w codziennej rutynie warto uwzględnić aktywność fizyczną dopasowaną do swojego wieku i stanu zdrowia. To mogą być spacery, jogging, ale także ćwiczenia wykonywane na macie. Takie zalecenia mogą wdrożyć osoby, które nie skarżą się na żadne dolegliwości. Jeśli natomiast pacjent odczuwa ból w biodrze, powinien skonsultować się z lekarzem. Ćwiczenia powinien dobrać fizjoterapeuta. Warto pamiętać, że każda dysfunkcja stawu wymaga odpowiedniego podejścia. Nadmierna aktywność fizyczna może niekiedy wręcz zaszkodzić.  

Powyższa porada nie może zastąpić wizyty u specjalisty, w przypadku problemów ze zdrowiem, należy skontaktować się z lekarzem.

Bibliografia:

  1. Michajlik, W. Ramotowski, Anatomia i fizjologia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2013.
  2. Nalazek, E. Kamińska, U. Kaźmierczak i in., Leczenie, diagnostyka i profilaktyka stawu biodrowego w chorobie zwyrodnieniowej, Bydgoszcz, 2014.
  3. Nouri A., Walmsley D., Pruszczyński B. i in., Przemijające zapalenie stawu biodrowego, Journal of Pediatric Orthopaedics B, 2014; 23.
  4. Landin L.A., Danielsson L.G., Wattsgärd C.: Transient synovitis of the hip. Its incidence, epidemiology and relation to Perthes’ disease. J. Bone Joint Surg. Br., 1987; 69.
  5. McMahonP, Medycyna sportowa. Współczesne metody diagnostyki i leczenia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2004.

Linia produktów – produkt leczniczy 4Flex PureGel

new

Żel Przeciwbólowy®

4Flex Puregel

Czytaj więcej

new

Kolagen na stawy – porównanie najpopularniejszych produktów

Dolegliwości bólowe stawów to przypadłość, która zaliczana jest do najbardziej uciążliwych schorzeń utrudniających codzienne funkcjonowanie. Problemy ze stawami nie dotyczą wyłącznie osób starszych....

Więcej
new

Czy można uniknąć zwichnięcia stawu skokowego? Profilaktyka i środki ostrożności

Do urazów stawu skokowego dochodzi niezwykle często. Ostry uraz stawu jest powszechnym rodzajem kontuzji zarówno wśród sportowców, jak i osób prowadzących siedzący tryb...

Więcej
new

Skręcenie stawu skokowego – co zrobić, gdy do niego doszło?

Skręcenie stawu skokowego jest jedną z najczęstszych przyczyn urazów, ponieważ są obciążane i eksploatowane częściej, niż inne stawy. To uraz, który może spotkać...

Więcej
new

Sztywność stawów - przyczyny, objawy i metody leczenia

Wiele osób w miarę starzenia się odczuwa sztywność stawów. Inni mogą doświadczać jej z powodu schorzeń i prowadzonego stylu życia. Pewne jest, że...

Więcej
new

Zapalenie kaletki – przyczyny, objawy i leczenie

Zapalenie kaletki maziowej to bolesny stan zapalny małych, wypełnionych płynem woreczków, które amortyzują kości, ścięgna i mięśnie w pobliżu stawów. Schorzenie to często...

Więcej
new

Jak dbać o stawy na co dzień?

Zdrowe kości i stawy pozwalają zachować dobrą kondycję i aktywność fizyczną przez wiele lat. Jakie choroby mogą zagrażać narządowi ruchu? Jak zadbać o...

Więcej
new

Zapalenie stawów - przyczyny, objawy i metody leczenia

Zapalenie stawów to choroba tkanki łącznej, która może mieć różne przyczyny. Jednym z często występujących schorzeń jest reumatoidalne zapalenie stawów (RZS, gościec stawowy)....

Więcej
new

Zapalenie stawu łokciowego - jak zapobiegać?

Zapalenie stawu łokciowego najczęściej przybiera postać zapalenia kaletki maziowej łokcia lub reumatoidalnego zapalenia stawów. [1] Oba schorzenia mogą powodować stan zapalny i obrzęk...

Więcej
new

Zapalenie stawu kolanowego - przyczyny, diagnostyka, metody leczenia

Reumatoidalne zapalenie stawu kolanowego to najczęstsza choroba zapalna kolana, która może rozwinąć się już w młodym wieku. Jeśli nie jest leczona, może prowadzić...

Więcej
new

Reumatoidalne zapalenie stawów – przyczyny, objawy i leczenie

Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), kiedyś nazywane gośćcem lub gośćcem przewlekle postępującym [1], to przewlekła choroba zapalna, która atakuje przede wszystkim stawy. Nieleczona może...

Więcej
new

Ból stawu skokowego - przyczyny, objawy i metody łagodzenia

Ból stawu skokowego może utrudniać normalne funkcjonowanie i w zależności od przyczyny może przybierać różne nasilenie. Kontuzja stawu skokowego jest często spotykana, ponieważ...

Więcej
new

Staw barkowy - anatomia, funkcje i najczęstsze problemy zdrowotne

Ból barku może wynikać z różnych schorzeń i nie zawsze ma taką samą przyczynę. Warto dowiedzieć się, co może go powodować, ponieważ leczenie...

Więcej
new

Ból kręgosłupa piersiowego – przyczyny, objawy, sposoby leczenia

Ból pleców w odcinku piersiowym to powszechnie występujący problem, który dotknąć może każdego bez względu na wiek. Pojawić się może między innymi u...

Więcej
new

Ból kręgosłupa – przyczyny, objawy, rodzaje, leczenie

Ból kręgosłupa to powszechny problem zdrowotny, który dotyka ludzi w różnym wieku. Prawdopodobnie większość społeczeństwa na jakimś etapie życia doświadczy bólu pleców. Może...

Więcej
new

Ból kręgosłupa w odcinku szyjnym – przyczyny, leczenie, profilaktyka

Dolegliwości bólowe kręgosłupa szyjnego występują powszechnie i dotyczą coraz młodszych osób. Stanowią duży problem epidemiologiczny mający nawrotowy i przewlekły charakter. Przyczyn bólu kręgosłupa...

Więcej
new

Przeciążone stawy – przyczyny, objawy oraz co powodują

Stawy u człowieka to najbardziej ruchome i zarazem najbardziej złożone połączenia kości. Pojawiające się w ich obrębie dolegliwości bólowe mogą wywoływać obawę, że...

Więcej
new

Ból kręgosłupa w odcinku lędźwiowym – przyczyny, leczenie i profilaktyka

Bóle zlokalizowane w dolnym odcinku kręgosłupa zwykło się nazywać bólami krzyża. Są to jedne z najczęstszych dolegliwości występujących u człowieka, a ich częstość...

Więcej
new

Bóle stawów – przyczyny i sposoby radzenia sobie z problemem

Ostry ból jednego lub kilku stawów może mieć różnorakie podłoże. Jedną z możliwych przyczyn bólu stawów jest choroba zwyrodnieniowa. Dolegliwości ze strony stawów...

Więcej
new

Ból stawu krzyżowo-biodrowego – przyczyny, sposoby radzenia sobie z problemem

Ból stawu krzyżowo-biodrowego odczuwany w okolicy lędźwiowego odcinka kręgosłupa jest bardzo uciążliwy i utrudnia normalne funkcjonowanie. Często utożsamiany jest z rwą kulszową, z...

Więcej
new

Ból łokcia – przyczyny, leczenie

Ból łokcia może być odczuwany przy jego zginaniu lub prostowaniu, podnoszeniu ciężkich przedmiotów, angażowaniu go do wykonywania czynności, a nawet w spoczynku. W...

Więcej
new

Ból nadgarstka – przyczyny, objawy, leczenie

Ból nadgarstka i okolic może mieć etiologię urazową lub nieurazową. Zbudowany z wielu drobnych stawów nadgarstek stale narażony jest na przeciążenia i urazy,...

Więcej
new

Strzelające stawy – co robić, gdy stają się problemem?

Stawy umożliwiają wykonywanie złożonych ruchów i są intensywnie zaangażowane każdego dnia. Dodatkowo, pod wpływem różnych czynników (np. ubogiej diety, papierosów czy starzenia się)...

Więcej
new

Ból kolana – przyczyny, leczenie, profilaktyka

Ból w kolanie potrafi zepsuć cały dzień – utrudnia swobodne poruszanie się i wywołuje spory dyskomfort. Jeśli utrzymuje się długo, tym bardziej obniża...

Więcej
new

Zapalenie stawu biodrowego – objawy, profilaktyka

Zapalenie stawu biodrowego, nazywane także przemijającym zapaleniem stawu biodrowego, to w miarę łagodna choroba zapalna stawu biodrowego, która pociąga za sobą silne dolegliwości...

Więcej
new

Bóle stawów u starszych osób – przyczyny oraz sposoby leczenia

Bóle stawów to częsty problem ludzi w podeszłym wieku. Zazwyczaj powoduje je choroba zwyrodnieniowa stawów, ale nie jest to jedyne schorzenie układu ruchu,...

Więcej
new

Ból bioder – jakie są przyczyny? Czy da się go uniknąć?

Bóle stawów to częsty problem ludzi w podeszłym wieku. Zazwyczaj powoduje je choroba zwyrodnieniowa stawów, ale nie jest to jedyne schorzenie układu ruchu,...

Więcej