Zapalenie stawu barkowego - przyczyny, objawy i sposoby leczenia

Staw barkowy jest jednym z najbardziej złożonych stawów w ciele człowieka. Gdy występuje w nim stan zapalny, pacjent odczuwa ból i ma trudności z poruszaniem ramieniem. Dlatego istotna jest wiedza na temat tego, co powoduje zapalenie stawu barkowego, aby można było wdrożyć odpowiednie leczenie. W ten sposób chory może odzyskać komfort życia. Poznaj przyczyny, objawy i sposoby leczenia stanu zapalnego w barku.

Spis treści:

• Skąd się bierze zapalenie stawu barkowego? Przyczyny
• Dlaczego boli bark? Inne przyczyny stanu zapalnego
• Jak rozpoznać zapalenie stawu barkowego? Objawy i diagnoza
• Co pomaga na zapalenie barku? Leczenie

Skąd się bierze zapalenie stawu barkowego? Przyczyny

Staw barkowy to struktura złożona z kilku stawów, które odpowiadają za połączenie ręki z tułowiem. Wraz z więzadłami, ścięgnami, mięśniami i kaletkami otoczonymi przez struktury kostne stabilizuje kończynę górną i pozwala na sprawne wykonywanie ruchów [1].

Niestety ta część ciała jest również narażona na uszkodzenia, a pod wpływem różnych czynników może dojść do zapalenia stawu barkowego. Bardzo często są to urazy mechaniczne, takie jak:

• duże przeciążenia w trakcie uprawiania sportu [1];
• małe urazy tkanek miękkich, które otaczają staw barkowy [1];
• małe przeciążenia, które powstają przy wykonywaniu jednostajnych, powtarzających się ruchów ręką podczas codziennych czynności lub w pracy [1,2].

Ponadto mogą być wynikiem nieprawidłowo wykonywanych ćwiczeń np. nieskoordynowane lub gwałtowne ruchy, brak rozgrzewki przed sportową aktywnością [2].

Gdy pacjent odczuwa ból w ramieniu i w rezultacie ma trudności ze swobodnym poruszaniem ręką, może to oznaczać, że jedna lub więcej struktur okołostawowych w ramieniu uległa zapaleniu. Może to być np. zapalenie ścięgna, zapalenie kaletki podbarkowej, zapalenia mięśnia nadgrzebieniowego [2, 3].

Dlaczego boli bark? Inne przyczyny stanu zapalnego

Częstą przyczyną bólu barku jest zapalenie torebki stawowej (tzw. zespół zamrożonego barku). To choroba, która rozwija się etapami, a jej objawy utrzymują się nawet do 12-24 miesięcy. W następstwie rozwijającego się stanu zapalnego pacjent na początku odczuwa ból barku, który stopniowo ogranicza ruchomość stawu. Następnie bark zostaje „zamrożony” i jego ruchomość jest ograniczona, ale bóle ustępują. Zapalenie torebki stawowej w tym obszarze jest uciążliwe, ale odpowiednie leczenie i rehabilitacja przywracają choremu sprawność [4].

Ból barku związany ze stanem zapalnym, który atakuje staw barkowy, może wynikać także z innych chorób. Są to zarówno schorzenia miejscowe, jak i ogólnoustrojowe, np.:

• zmiany zwyrodnieniowe barku związane z przeciążeniami, urazami mechanicznymi i stanami zapalnymi [1];
• infekcyjne, bakteryjne zapalenie stawu barkowego np. w wyniku otwartej rany [3];
• choroby tkanki łącznej i stany zapalne o podłożu reumatologicznym np. reumatoidalne zapalenie stawów, łuszczycowe zapalenie stawów [1];
• choroby ogólnoustrojowe i stany zapalne organizmu np. cukrzyca, zawał serca, zapalenie tarczycy, dna moczanowa [1, 2].

Jak rozpoznać zapalenie stawu barkowego? Objawy i diagnoza

O zapaleniu w stawie barkowym mogą świadczyć takie objawy jak [2]:

• bolesność barku, zwłaszcza podczas ruchu ręką;
• obrzęk, zaczerwienienie i ocieplenie skóry;
• ból przy dotyku barku;
• ograniczony zakres ruchu w stawie;
• stan podgorączkowy lub gorączka;
• złe samopoczucie i zmęczenie.

Przy zapaleniu stawu barkowego można odczuwać także poranną sztywność stawów [2]. Jeśli więc czujesz ból przy próbie poruszenia ramieniem i zauważasz ograniczenie zakresu ruchu ręką, tzn. nie możesz prawidłowo unieść ramienia, istnieje duże prawdopodobieństwo, że masz stan zapalny barku. Wtedy nawet proste, codzienne czynności (np. założenie bluzki, włożenie ręki do tylnej kieszeni spodni, sięgnięcie po kubek stojący wysoko na półce czy zapięcie biustonosza) stają się dość trudne.

Jednak tylko właściwa diagnoza lekarza ortopedy lub reumatologa pozwoli Ci dowiedzieć się, jaki rodzaj stanu zapalnego występuje u Ciebie. Specjalista oprócz wywiadu i badania fizykalnego może zlecić wykonanie badań obrazowych, np. USG, RTG lub rezonansu magnetycznego [2]. Przy podejrzeniu infekcji, choroby autoimmunologicznej lub zapalnej stawów, przeprowadza się również badanie krwi w kierunku oznaczenia poziomu np. OB i CRP, kwasu moczowego. Jeżeli lekarz stwierdzi obecność płynu w stawie, może przeprowadzić nakłucie stawu w celu jego odbarczenia lub pobrania próbki do analizy laboratoryjnej [1].

Co pomaga na zapalenie barku? Leczenie

Leczenie stanu zapalnego barku zależy od przyczyny zapalenia. Jeśli jest nią uraz mechaniczny, to wskazana jest rehabilitacja i ćwiczenia pod okiem fizjoterapeuty. Pacjentom pomagają również zabiegi fizykoterapii (np. krioterapia, laseroterapia, ultradźwięki). Przez krótki czas, zwłaszcza w okresie nasilenia dolegliwości bólowych, można sięgnąć po niesteroidowy lek przeciwzapalny doustny lub do stosowania miejscowego [1].

Czasami może być konieczne podanie leku bezpośrednio do stawu w formie zastrzyku lub zastosowanie antybiotykoterapii (jeśli za zapalenie jest odpowiedzialne zakażenie bakteryjne).. Należy również pamiętać o czasowym odciążeniu barku. Wskazany jest odpoczynek lub noszenie ortopedycznego temblaka. Ulgę w bólu przynoszą stosowane miejscowo zimne okłady [3].

W większości przypadków zapalenie barku leczy się zachowawczo, czyli za pomocą odpowiednich leków i fizjoterapii. Jedynie w rzadkich przypadkach stosuje się leczenie operacyjne [2].

Zapalenie stawu barkowego – najczęściej zadawane pytania:

1. Jak długo trwa stan zapalny barku?

Czas utrzymywania się dolegliwości zależy to od rodzaju stanu zapalnego barku. Choroba zwykle trwa od 3 do 4 tygodni, a nawet do 6 miesięcy. Szybkie zdiagnozowanie problemu, rozpoznanie jego przyczyny i wdrożenie odpowiedniego leczenia zapalenia barku skraca czas trwania odczuwanych dolegliwości [3].

2. Dlaczego bark boli przy podnoszeniu ręki?

Jeżeli ból barku pojawia się przy podnoszeniu kończyny górnej, to najczęściej ma on związek z uszkodzeniem ścięgien stożka rotatorów. Jednak przyczyną nieprzyjemnych dolegliwości mogą być także stany zapalne stawów wynikające z takich chorób jak np. reumatoidalne zapalenie stawów [1]. Ustalenie przyczyny bólu wymaga konsultacji z ortopedą lub reumatologiem.

Powyższa porada nie może zastąpić wizyty u specjalisty, w przypadku problemów ze zdrowiem, należy skontaktować się z lekarzem.

Bibliografia:

1. Guła Z., Korkosz M., Ból barku: przyczyny, objawy i leczenie, 2022, witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/objawy/88166,bol-barku (dostęp: 24.07.2025).
2. Wiercińska M., Zespół bolesnego barku, 2023, witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/reumatologia/choroby/140624,zespol-bolesnego-barku (dostęp: 24.07.2025).
3. Stępień K., Zapalenie kaletki podbarkowej, 2023, witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/ortopedia/choroby-urazy/291127,zapalenia-kaletki-podbarkowej (dostęp: 24.07.2025).
4. Stępień K., Bark zamrożony: przyczyny, objawy i leczenie, 2022, witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/ortopedia/choroby-urazy/308703,bark-zamrozony-przyczyny-objawy-i-leczenie (dostęp: 24.07.2025).