Jaka jest rola chrząstki stawowej w ludzkim organizmie? Odpowiedź na to pytanie znajdziesz poniżej. Z dalszej części artykułu dowiesz się także, jak przyspieszyć proces odbudowy i regeneracji chrząstki stawowej.

Spis treści:

Chrząstka stawowa — charakterystyka

Chrząstka stawowa pokrywa powierzchnię stawową kości i znajduje się we wszystkich stawach naszego ciała. W większości stawów jest chrząstką szklistą, jednak w niektórych stawach takich jak staw skroniowo-żuchwowy, mostkowo-obojczykowy i obojczykowo-barkowy występuje jako chrząstka włóknista. Leży na warstwie zwapniałej chrząstki łączącej się bezpośrednio z kością, a jej powierzchnia jest gładka i świecąca [1].

Cechą charakterystyczną chrząstki stawowej jest duża sprężystość, dzięki czemu z łatwością odkształca się pod wpływem obciążeń przenoszonych w czasie ruchów stawu. Wraz z wiekiem dochodzi do zużycia chrząstki i traci ona swoją sprężystość, staje się coraz cieńsza i bardziej żółta [1].

Grubość chrząstki stawowej jest różna w zależności od stawu. Najistotniejszą jej własnością jest odporność na tarcie powierzchni stawowych. Ze względu na fakt, że chrząstka pokrywa powierzchnie kości, to ułatwia ich poślizg [1].

Struktura chrząstki stawowej

Chondrocyty (komórki tkanki chrzęstnej) stanowią zaledwie 1% objętości chrząstki. W macierzy chrząstki je otaczającej znajdują się włókna kolagenowe. Macierz chrząstki składa się głównie z wody (od 60 do nawet 80% całej masy), oprócz której występuje w niej także kolagen i proteoglikany. Budowa chrząstki stawowej jest warstwowa. Połowę jej grubości stanowią dwie głębsze warstwy [1].

Rola chrząstki stawowej

Chrząstka ma bardzo niski współczynnik tarcia, który dodatkowo spada wraz ze wzrostem obciążenia. Jej powierzchnię pokrywa maź stawowa. Dzięki chrząstce stawowej kości są odporne na tarcie i łatwiej się ślizgają. Chroni ona przed nadmierną eksploatacją elementów stawowych, zapewnia amortyzację wstrząsów i pomaga utrzymać stawy w dobrej kondycji [1].

Odbudowa i regeneracja chrząstki stawowej

Regeneracja chrząstki stawowej jest w zasadzie niemożliwa, ponieważ nie posiada ona ochrzęstnej, od której mogłaby postępować regeneracja. Chrząstka nie jest unerwiona, w dodatku nie ma naczyń krwionośnych ani chłonnych. Jej odżywianie ma miejsce poprzez dyfuzję od strony jamy stawu z płynu stawowego, który po niej krąży [1].

Jak dbać o chrząstkę stawową?

Dla zdrowia stawów i chrząstki stawowej powinno się przede wszystkim uprawiać regularną aktywność fizyczną. Należy wybierać sporty, które nie powodują dużych przeciążeń stawów (pływanie, jazda na rowerze, spacery). Ważne jest też, aby na tyle, na ile to możliwe, oszczędzać stawy, unikając noszenia ciężkich przedmiotów, chodzenia po nieregularnym podłożu czy długotrwałego stania lub klęczenia. Ponadto dobrze jest też zadbać o prawidłową masę ciała i zrzucić zbędne kilogramy (nadwaga prowadzi do nadmiernego obciążenia stawów i może sprzyjać przedwczesnemu zużyciu chrząstki) [4].

Najczęściej zadawane pytania dotyczące chrząstki stawowej:

1. Do czego służy chrząstka stawowa?

Chrząstka stawowa jest elastyczną tkanką pokrywającą powierzchnię stawów całego organizmu. Zapewnia odpowiedni poślizg kościom, zapobiegając ich ścieraniu się, ponadto amortyzuje wstrząsy.

2. Jak dbać o chrząstkę stawową?

Pozytywny wpływ na stan stawów, w tym również chrząstki stawowej ma przede wszystkim regularna aktywność fizyczna o umiarkowanym charakterze, a także zdrowa dieta i ogólnie zdrowy styl życia.

Powyższa porada nie może zastąpić wizyty u specjalisty, w przypadku problemów ze zdrowiem, należy skontaktować się z lekarzem.

Bibliografia:

  1. Ciszek B., Morfologia i funkcja chrząstki stawowej, Acta Clinica, Tom 1, Numer 1, 2011 (witryna internetowa: http://zatoka.icm.edu.pl/acclin/
    vol_1_issue_1/acclin1_art02
    _ciszek.pdf (dostęp: 2022.11.20.)).
  2. Stępień K., Chondromalacja w stawie rzepkowo-udowym, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2021 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/ortop
    edia/choroby-urazy/262066,chondromalacja-w-stawie-rzepkowo-udowym (dostęp: 2022.11.21.)).
  3. Guła Z., Korkosz M., Choroba zwyrodnieniowa stawów, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2017 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/reumato
    logia/choroby/65000,choroba-zwyrodnieniowa-stawow (dostęp: 2022.11.21.)).

Linia produktów - suplement diety 4Flex

Kompleksowo

new

Kolagen Fortigel®

4Flex saszetki

Ze smakiem

new

Kolagen Fortigel® + witamina C

4Flex smakowy

Kompleksowo

new

Wyjątkowe połączenie kolagenu i L-karnityny

4Flex Active

Dojrzale

new

Kolagen Fortigel® + wapń + witamina D

4flex Protect

Czytaj więcej

new

Budowa kolana – z czego składa się i jak działa staw kolanowy?

Staw kolanowy (łac. articulatio genus) jest największym stawem człowieka, a jednocześnie jednym z najbardziej wrażliwych, o czym doskonale wie większość sportowców. Łączy kość...

Więcej
new

Jak działa i jakie są funkcje stawu promieniowo-nadgarstkowego?

Nadgarstek to część kończyny górnej zlokalizowana pomiędzy przedramieniem a dłonią. Znajdują się w nim m.in. stawy, które łączą kości ludzkiego szkieletu z innymi...

Więcej
new

Anatomia i funkcje stawu łokciowego – co powinieneś wiedzieć?

Staw łokciowy jest jednym z najbardziej złożonych stawów człowieka. Anatomia funkcjonalna łokcia jest wyjątkowa właśnie ze względu na jego położenie i liczne stawy,...

Więcej
new

Staw biodrowy – budowa i funkcje

Staw biodrowy jest stawem kulistym, zaliczanym do jednych z największych stawów w organizmie człowieka. Jest również bardzo elastyczny i umożliwia duży zakres ruchu....

Więcej
new

Torebka stawowa – budowa i funkcje

Torebka stawowa to wytrzymała osłona stawów. W części zewnętrznej tworzy ją błona włóknista, natomiast w wewnętrznej błona maziowa. Torebka stawowa chroni staw, umożliwia...

Więcej
new

Staw skokowy – anatomia i funkcje

Pojęcie staw skokowy używane jest zazwyczaj do określenia połączenia kości podudzia z kością skokową. Jednak w rzeczywistości anatomia tej części ciała u człowieka...

Więcej
new

Staw kolanowy - budowa, funkcje

Staw kolanowy, czyli największy staw w organizmie człowieka, jest skomplikowany pod względem swojej budowy. Zobacz, jak wygląda budowa i anatomia kolana oraz jak...

Więcej
new

Chrząstka stawowa – czym jest i jaką pełni funkcję oraz jak o nią dbać?

Jaka jest rola chrząstki stawowej w ludzkim organizmie? Odpowiedź na to pytanie znajdziesz poniżej. Z dalszej części artykułu dowiesz się także, jak przyspieszyć...

Więcej
new

Maź stawowa – czym jest i jaką pełni rolę?

Maź stawowa to substancja, która przez smarowanie powierzchni chrząstek zmniejsza tarcie w stawach, dzięki czemu mogą one zapewniać ruchomość składnikom szkieletu. Kiedy ilość...

Więcej
new

Staw ramienny – rodzaj, budowa i funkcje

Staw ramienny jest jedną ze struktur budujących bark. Połączony jest wraz ze stawem barkowo-obojczykowym. Pozostałe elementy, tworzące bark, to m.in. kość ramienna, łopatka...

Więcej
new

Rodzaje stawów w ciele człowieka oraz ich funkcje

Stawy u człowieka, czyli połączenia maziowe, to najbardziej ruchome i jednocześnie najbardziej złożone połączenia kości [1]. Stanowią element odpowiedzialny za wykonywanie podstawowych ruchów...

Więcej